Amanda Ann Gregory, LCPC

Travma zedelerin Affedememelerinin 5 Nedeni

Çev. Aişe A. Yılmaz

Affetmek, travma zedelere psikolojik ve fiziksel olarak zararlı olabilir.

 Anahtar Noktalar

• Affetmek, travmazedeleri fazladan istismar ve travma riskine sokabilir.
• Bir travma zedenin ihtiyaçları, bağışlama eyleminden önce gelmelidir.
• Bağışlama, doğal ilişkisel sonuçları engelleyebilir.

“Travmanın İyileşmesinde Neden Affetme Gerekmiyor” u yazdıktan sonra çok fazla mesaj aldım. Bunu onayladığını belirten okuyucularımın yanı sıra affetmenin iyileşme süreçlerinin hayati bir parçası olduğunu belirtenler de vardı. Araştırmalar affetmenin fiziksel ve zihinsel sağlık üzerinde olumlu bir etkisi olabileceğini göstermiştir, ancak affetmenin travma zedeleri nasıl etkilediğine dair çok az araştırma vardır ve çok azı affetmenin travma iyileşmesi üzerindeki potansiyel olarak zararlı etkilerini dikkate alır.

Bir travma psikoterapisti olarak, zorunlu bağışlamanın bir travma zedenin iyileşme süreci üzerindeki zararlı etkisine tanık oldum. Travma zedeler affetmeye istekli veya hazır olmadıklarında, affetme psikolojik ve fiziksel olarak zararlı, hatta yaşamı tehdit edici olabilir. Bu yazının amacı doğrultusunda, ilişkilerde meydana gelen veya kişilerin neden olduğu travmalara odaklanacağım.

İşte travma zedelerin faillerini affetmeye odaklanırken dikkatli olmalarını gerektiren beş neden:

1. Güvende değilseniz

Güvenliğiniz affetmekten daha önemlidir. İstismarcınızdan dolayı hala tehlikedeyseniz, onları affetmek sizi daha fazla mağdur olma riskine sokabilir. Örneğin, ruh sağlığı uzmanları, din adamları ve aile/arkadaşlar, aile içi şiddet mağdurlarını istismarcılarını affetmeye teşvik etti. Bu kurbanlardan bazıları affetti ve istismarcıları tarafından öldürüldükleri güvenli olmayan bir ortama geri döndüler. McNulty (2011), daha affedici olduklarını bildiren eşlerin, evliliğin ilk dört yılında fiziksel ve psikolojik saldırganlık yaşama olasılıklarının daha yüksek olduğunu tespit etmiştir. Daha az bağışlayıcı olduklarını belirten eşler, zaman içinde eşlerinden fiziksel ve psikolojik saldırganlıkta bir düşüş bildirdiler. Bu durum güvende olmadığınız zaman istismarcınızı affetmenin sizi daha fazla istismar ve travma riski altına sokabileceğini düşündürmektedir.

2. İlişkinizin doğal sonuçlara ihtiyacı var

Bağışlama, sağlıklı ilişkilerin hayati bir bileşeni olan doğal sonuçları engelleyebilir. Doğal sonuç, çocuk psikolojisinde kullanılan ve bir çocuğun uygunsuz davranışına, ebeveynlerinin uyarı veya müdahalesinden bağımsız olarak verilen yanıtı tanımlayan bir kavramdır. Örneğin, çocuğunuz okulda bir arkadaşına vurursa, bu arkadaş, bir sonraki hafta çocuğunuzun doğum günü partisine katılmayı reddedebilir. Çocuk terapistleri, çocuğun ebeveynlerini arkadaştan çocuğunu affetmesini ve doğum günü partisine katılmayı kabul etmesini talep ederek müdahale etmek yerine, doğal sonuçların (mantık dahilinde) gerçekleşmesine izin vermeye teşvik eder. Bu doğal sonuç, çocuğunuzu gelecekte arkadaşlarına vurmaktan kaçınmaya motive etmeye yardımcı olabilir. Affetme ve doğal olumsuz sonuçların birbirini yok etmediğini (ve affetmenin kendisinin doğal bir sonuç olabileceğini) belirtmek önemlidir. Örneğin, o arkadaşı çocuğunuzu affedebilir, ancak yine de kendini güvende veya rahat hissetmediği için partiye katılmayı reddedebilir. Bazen, birini doğal sonuçlar yaşamaktan kurtarmak için bağışlamayı teşvik ederiz. Yine de, bu tür sonuçlar kişisel gelişimin ve ahlaki gelişimin önemli bir parçasıdır.

3. Duygusal sürece odaklanmalısınız

Bağışlama, her zaman olumlu olmayan, en az dirençli yol olarak kullanılabilir. Travma tedavisi duygusal ve bazen de fiziksel olarak acı vericidir. Travmayı işlemenin acısından kaçınmak için, travmanın etkisini iyileştireceğini umarak tacizcinizi affetmeye kendinizi zorlayabilirsiniz. Ancak yaşanan rahatlama (eğer varsa) genellikle geçicidir. İlerleme kaydetmenin tek yolu travma sürecini yaşamaktır. Öfke, korku, küskünlük ve utanç da dahil olmak üzere tüm duygularınızı kabul etmek ve deneyimlemek için zamana ve alana ihtiyacınız var. Terapide affetme meydana geldiğinde, genellikle tedavinin başında değil sonunda yaşanır.

4. İhtiyaçlarınız önceliklidir

Kendinizi size zarar veren birinden korumak için çok fazla duygusal ve fiziksel enerjiye ihtiyacınız vardır. İlişkinizde kesin sınırlar oluşturmanız ve bu sınırları sürdürmeniz, ilişkinizi sonlandırmanız, destek sisteminizi güçlendirmeniz, tıbbi ve/veya zihinsel sağlık tedavisi aramanız ve kusurlu sosyal hizmet, tıp ve hukuk sektörlerinde gezinmeniz gerekebilir. Bu yorucu olabilir. İstismarcınızı affetmeye odaklanacak enerjiniz olmayabilir; eğer yapamazsan, affetmek sizin önceliğiniz olmamalı. Bunun yerine, ihtiyaçlarınız önceliğiniz olmalıdır.

5. Affetmek istemiyorsanız

Eğer istemiyorsanız affetmemelisiniz. Nedenlerinin ne olduğu önemli değil. Affetmek tamamen sizin kararınızdır. Travma zedelerin kendilerini güvende hissetmek için aracıya ihtiyaçları vardır ve bağışlama, mağdurun bir durumu kontrol etme duygusunu azaltabilir veya zayıflatabilir. Affetmeyi düşünmeden önce aracılığınızı deneyimlemeniz ve ifade etmeniz gerekebilir. Affetmenin bilimsel çalışmasına öncülük eden Ph.D. Robert Enright (2001) şunları bildirmiştir: “… bazı insanlar affetmemeyi seçer. Başkalarının haklarına saygı, bu seçime saygı göstermemizi gerektirir. Başkalarını affetmenin ne anlama geldiği ve affetme süreci hakkında eğitebiliriz, ancak affetme seçimi yalnızca onlarındır.” Bu nedenle, başkalarının da yaptığı gibi, bağışlamayı esirgeme hakkınıza saygı göstermelisiniz.

Travma mağdurlarının istismarcılarını affetmeye odaklanırken dikkatli olmaları için birçok neden vardır. Belki listelemediğim birkaç ek neden düşünebilirsiniz. Travmadan kurtulan biriyseniz, affetmek travmadan kurtulmanızın önemli bir parçası olabilir, ancak olması gerekmiyor.

Referans:

Enright, R.D. (2001). Forgiveness is a choice. Washington, D.C. APA Life Tools.

McNulty J. K. (2011). The dark side of forgiveness: the tendency to forgive predicts continued psychological and physical aggression in marriage. Personality & social psychology bulletin, 37(6), 770–783. https://doi.org/10.1177/0146167211407077

Makaleyi orijinal dilinden bu sayfadan okuyabilirsiniz.

https://www.psychologytoday.com/us/blog/simplifying-complex-trauma/202205/5-reasons-why-trauma-survivors-shouldn-t-forgive

Not: Çeviri hakları makalenin yazarları tarafından alınmış olup; çeviri metnin tüm hakları çevirmene aittir. İzinsiz alıntılanamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz vs.