Bilişsel Davranışçı Terapi
BDT olarak da adlandırılan bilişsel davranışçı terapiler günümüzde en çok kullanılan etkili bir terapi yöntemidir. Sorunların çözümü için kullanılan terapiler içinde en çok bilimsel veriye sahip terapi yöntemidir. Düşünce ve davranış şeklinizi değiştirerek sorunlarınızı yönetmenizi sağlayan bu terapi yöntemi bir çok psikolojik bozukluğun tedavisinde kullanılmaktadır. Diğer terapi yaklaşımlarından farklı olarak geçmişe değil güncel sorunlara odaklanır. Günlük hayatın içinde ruh sağlığını korumayı hedefler. Terapistler BDT de sorunların kendilerinden ziyade insanların sorunlara yüklediği anlamlardan kaynaklandığı varsayımına dayanır. İşe yaramayan, gerçekle bağdaşmayan düşünceler bireyin kendini güvende hissetmesini zorlaştırır. BDT de amaç öncelikle bireyin uygun olmayan olumsuz düşüncelerinin değiştirilmesi ve daha sonra davranış değişikliği meydana getirmektir. Bireyin yaşadığı sorunların kaynağı geçmişten getirdiği çarpık düşüncelerdir. Terapi de doğru düşünme becerileri öğretilir. Düşünceler değişince duygular da değişir. Duygular değişince davranışlar da değişir.
BDT, bir çok sorun için farklı yöntemlerin kullanıldığı geniş bir terapi ekolüdür. Bazı sorunlar için davranışçı yaklaşımlar öne çıkarken başka sorunlarda bilişsel yöntemler ön plana çıkabilir.
BDT düşüncelerinizin, duygularınızın, fiziksel duyumlarınız ve davranışlarınızın birbirine bağlı olduğu ve olumsuz düşünce ve duyguların bireyi kısır bir döngüye hapsettiği varsayımına dayanır.
BDT günümüzde çok görülen depresyon, yeme bozuklukları, ankisiyete bozuklukları, OKB, öfke problemleri gibi yaşamı olumsuz etkileyen, bireyin hayatını zorlaştıran durumlarda kullanılan ve sağlayan bir terapidir. Bu terapi tekniğinde danışan da iyileşme sürecine aktif olarak katılır. Danışan sürece ne kadar çok dahil olursa çözüm süreci o kadar hızlı ilerler. BDT’de ödev tekniği fazlaca kullanılır. Günlük tutma, çeşitli görevler yapma, yaşadığı duygu ve düşünceleri kaydetme gibi bir çok çalışmayı içerir. Bunun yanı sıra birey kaçındığı durumlara maruz bırakılarak kaygılarıyla ve korkularıyla baş etmesi amaçlanır. BDT bireyi zora sokan soruları küçük parçalara ayırarak çözmeyi hedefler. Adım adım ilerler.
BDT’de birey neler kazanabilir?
- Sorunları net bir şekilde tanımlamayı
- Olumsuz otomatik düşünceleri fark etmeyi
- Geçmiş yaşantıların bugünkü duygu ve düşünceleri nasıl etkilediğini
- Olumlu düşünmeyi ve olaylara farklı açıdan bakmayı
- Korkularla yüzleşmeyi
- Genelleme yapmamayı
- Korkuları ile yüzleşmek gibi bir çok beceriyi kazanır.
Terapide nihai hedef, tedavi sırasında öğrenilen becerileri günlük yaşama aktarmak ve sorunlarla baş edebilmeyi sağlamaktır.
BDT ile her yaş grubu danışanla çalışılabilir.
Yetişkin psikolojik danışmanlık hizmetlerinde yaygın olan bu kuram, günümüzde 2-10 yaş grubu çocuklarda “BDT Odaklı Oyun Terapi” ile aile danışmanlığında da “Bilişsel ve Davranışsal Çift ve Aile Danışmanlığı” olarak da önemli yer tutmaktadır.
